LIOR - Algemene voorwaarden

Besluitvorming en planproces voorafgaand aan LIOR

Voor alle initiatieven waarbij openbare ruimte wordt ingericht, geldt dat de gemeente een aantal besluiten moet nemen om uiteindelijk een toekomstbestendige en aantrekkelijke openbare ruimte te realiseren die voor iedereen toegankelijk is en goed te beheren. De aard en omvang van een initiatief is van invloed op de vraag wat er allemaal nodig is om te komen tot de besluiten en ook wie de besluiten nemen (raad, college, ambtelijk). Dit proces is geregeld in de Omgevingswet, en niet in deze LIOR.

De algemene voorwaarden per thema

Bij elk initiatief wordt bepaald welke thema’s / onderwerpen bij (her)inrichting van de openbare ruimte aandacht moeten krijgen. Bij interne initiatieven gebeurt dit door de opdrachtgevende afdeling. Bij initiatieven door derden gebeurt dit in samenspraak tussen de gemeente en de initiatiefnemer.

Duurzaam Noordoostpolder

De ambities van de Gemeente Noordoostpolder op het gebied van duurzaamheid zijn groot, wij sluiten ons aan bij de Rijksoverheidsdoelen: Deze SDG’s heten voluit de Sustainable Development Goals maar worden vaak afgekort naar SDG’s. Zij gelden in alle landen en voor alle mensen. 

De doelen zijn:

1. Uitbannen van alle vormen van (extreme) armoede
2. Einde aan honger, zorgen voor voedselzekerheid en duurzame landbouw
3. Gezondheidszorg voor iedereen
4. Inclusief, gelijkwaardig en kwalitatief onderwijs voor iedereen
5. Gelijke rechten voor mannen en vrouwen en empowerment van vrouwen en meisjes 
6. Schoon water en sanitaire voorzieningen voor iedereen
7. Toegang tot betaalbare en duurzame energie voor iedereen
8. Inclusieve, economische groei, werkgelegenheid en fatsoenlijk werk voor iedereen
9. Infrastructuur voor duurzame industrialisatie
10. Verminderen ongelijkheid binnen en tussen landen
11. Maak steden veilig, veerkrachtig en duurzaam
12. Duurzame consumptie en productie
13. Aanpak klimaatverandering
14. Beschermen en duurzaam gebruik van de oceanen en zeeën
15. Beschermen van ecosystemen, bossen en biodiversiteit
16. Bevorderen van veiligheid, publieke diensten en recht voor iedereen
17. Versterken van het mondiaal partnerschap om doelen te bereiken

Beheerbewust Noordoostpolder

Als gemeente streven we naar een openbare ruimte die toekomstbestendig is voor gebruik en ook het beheer. De openbare ruimte wordt aangelegd voor lange tijd waarin we deze beheren en onderhoud uitvoeren. Keuzes bij ontwerp, inrichting en aanleg zijn van invloed op de toekomstige beheerbaarheid en de bijbehorende beheerkosten en moeten weloverwogen worden gemaakt.

EIS
Vroeg in het proces moet de keuze worden gemaakt op welk niveau we de openbare ruimte inrichten en beheren. Bij de uitwerking van de planproducten moet duidelijk zijn wat deze kwaliteit en inrichting vraagt aan beheerinspanning en -middelen om de openbare ruimte daarna in stand te houden gedurende de levenscyclus. In het planproces willen we op de geëigende momenten daarom de consequenties voor het beheer betrekken bij de besluitvorming, zodat de consequenties tijdig kunnen worden ingebed in de gemeentelijke bedrijfsvoering.

• Gebruik duurzame en milieuvriendelijke materialen.

• Pas onderhoudsvriendelijke materialen toe die kleurecht zijn. Het ontwerp dient duurzaam te zijn. De geprognosticeerde levensduur van de afzonderlijke elementen moet in overeenstemming zijn met het gemeentelijk beleid of de gemeentelijke eisen.

Klimaatbestendig Noordoostpolder

Het klimaat is in beweging en vertoont meer uitschieters. Hevige regenbuien met een grotere intensiteit wisselen af met periode van droogte en hitte. Ook verandert de biodiversiteit in de Noordoostpolder. Hierdoor zijn wateroverlast, vernatting, verdroging en hittegevoeligheid actuele thema’s waar we als samenleving en als gemeente op moeten reageren om de leefomgeving gezond en veilig te houden.

“We verwachten van de initiatiefnemer en uitvoerder van ruimtelijke en infrastructurele plannen, dat zij meewerken aan oplossingen voor de opgaven van klimaatadaptatie.”

EIS
Bij (her)inrichtingsprojecten in bestaand gebied is onze ambitieniveau een plus ten opzichte van basis. Voor gebiedsontwikkelingsprojecten is het ambitieniveau maximaal ten aanzien van Klimaat en Water en Biodiversiteit.

Groener Noordoostpolder

De kern van de groenvisie is dat we samen de Noordoostpolder groener willen maken.

• Boom/toekomstwaarde: de juiste boom op de juiste plek zodat de boom groot en waardevol is/wordt, bij groen is dit toekomstwaarde.
• Waarde voor klimaat, milieu en klimaatbestendigheid: al het groen heeft invloed op water, temperatuur en luchtkwaliteit.
• Waarde voor ruimtelijke structuur en landschap: bomen en groen bepalen voor een belangrijk deel de structuur in de stad en het landschap.
• Waarde voor biodiversiteit: groen en bomen dragen bij aan een gezonde bodem, voedsel/bloemen, biodiversiteit en educatie.
• Cultuur-historische waarde: groen en kunst vormen vaak één geheel.
• Gebruiks- en belevingswaarde: in een groene omgeving kan je bewegen en spelen, ontmoeten en ontspannen. Daarnaast prikkelt het onze zintuigen met geluid, kleur en geur. Groen draagt bij aan sociale veiligheid en productiviteit. Maar ook aan gezondheid en welbevinden en aan sociale cohesie.

EIS
Het belang van groen en biodiversiteit is groot bij de inrichting van de openbare ruimte. Zo moet er bij initiatieven op locaties waar bomen staan altijd onderzocht worden wat het effect is van het initiatief voor de bomen, hoe we daar mee kunnen omgaan en hoe een ontwikkeling de biodiversiteit versterkt.

Toegankelijk Noordoostpolder

We streven naar een gemeente waarin iedereen gelijkwaardig kan meedoen in de maatschappij, ongeacht de beperkingen die een handicap of chronische ziekte met zich meebrengt. Het streven is dat iedereen zich in de gemeente in principe zelfstandig kan verplaatsen van en naar iedere bestemming.

EIS (vanuit VN-verdrag)
Artikel 9: personen met een handicap moeten in staat zijn om zelfstandig te leven en volledig deel te nemen aan alle facetten van het leven. Daarbij moet worden gezorgd voor passende maatregelen om personen met een handicap de toegang te garanderen tot de fysieke omgeving in zowel stedelijke als landelijke gebieden. Dat betekent maatregelen identificeren en het bestrijden van obstakel en barrières voor de toegankelijkheid van gebouwen, wegen, vervoer en andere voorzieningen in gebouwen en daarbuiten, met inbegrip van scholen, huisvesting, medische voorzieningen en werkplekken.

Ondergronds Noordoostpolder

De ondergrond van de Noordoostpolder dient meerdere doelen. Het is een archeologische schatkamer. Het bevat een groot netwerk aan kabels en leidingen. Het is de bodem waarop de natuur en wij met elkaar leven. Het is de fundatie voor alles wat we bouwen. Elk doel stelt voorwaarden aan de ondergrond. Maar belangrijker nog: elk doel vraagt ook ruimte in de ondergrond. Nieuwe opgaven zoals klimaatbestendig en aardgasloos vragen ook om ruimte in de ondergrond. De ondergrond maakt deel uit van de openbare ruimte. Dat stelt ons voor de opgave om ondergrond en bovengrond in samenhang met elkaar te beschouwen bij het inrichten van de openbare ruimte.

EIS
Voor het uitvoeren van werkzaamheden in de ondergrond dient de algemene verordening ondergrondse infrastructuur (AVOI) en het Handboek Kabels en leidingen gevolgd te worden: https://lokaleregelgeving.overheid.nl/CVDR624369/1

Mobiel Noordoostpolder

De openbare ruimte is waar we ons verplaatsen: lopend, op de fiets, in de auto, per bus en op nog steeds meer andere manieren. Ofwel “mobiliteit”. Hoe bieden we de inwoners en bezoekers van onze stad de mogelijkheid om zich via alle soorten vervoerwijzen op een gezonde, veilige en duurzame manier te verplaatsen. Daarvoor zetten wij in op voorkomen, verkorten, veranderen, verschonen en verstillen. Onze mobiliteitsvisie 2050 is eind 2021 vastgesteld. Aan het Mobiliteitsplan wordt anno 2022 gewerkt.

EIS
Een verkeersveilige inrichting van de openbare ruimte, met name voor kwetsbare verkeersdeelnemers is altijd het uitgangspunt, waaraan we niet willen tornen. Verkeersontwerp moet voldoen aan de principes van Duurzaam Veilig. Een duurzaam veilig wegennet is zodanig vormgegeven, dat de kans op menselijke fouten minimaal is. Dat vraagt om een optimale afstemming tussen functie, vormgeving en het gewenste gebruik van de weg. De filosofie achter duurzaam veilig is: ontwerp zo dat de mens het aankan, de mens is de maat.

Cultuurhistorie en kunst

In 2022 bestaat onze gemeente 60 jaar. De Noordoostpolder werd 80 jaar geleden droog gelegd. In deze periode en die daarvoor is een schat aan waarde ontstaan: https://dnanoordoostpolder.nl/
Plannen dienen we hieraan te toetsen. Daarnaast toetsen we aan de kwaliteitseisen en handboeken over Nagele en Emmeloord Centrum en houden we rekening met kunstwerken.

EIS
Voor het dorp Nagele is een handboek gemaakt, waarbij plannen door een kwaliteitsteam getoetst zullen worden. Dit handboek en de toets door het kwaliteitsteam zijn aanvullend op deze LIOR.
Voor het centrumgebied van Emmeloord is net als bij Nagele een kwaliteitsteam dat plannen toets. Zij stellen eisen die aanvullend zijn op deze LIOR.
Om het cultuurhistorisch belang te beschermen is in de bestemmingsplannen/ omgevingsplan een cultuurhistorische paragraaf opgenomen.

Voor nieuwe kunst is het wenselijk dat bij aanpassingen en /of ontwikkelingen in de openbare ruimte in het ontwerpen wordt nagedacht over de rol van kunst en cultuur in dat gebied of locatie. Wanneer wordt vastgesteld dat ergens een kunstobject gewenst is, dan wordt een commissie samengesteld. Deze commissie komt in overleg tot een opdrachtformulering voor de kunstopdracht. Op basis van de opdrachtformulering worden een of meer kunstenaars geselecteerd op basis van hun portofolio. Het definitief ontwerp wordt overlegd met Leefomgeving over het onderhoud en de constructie en dergelijke. Als het een kunstwerk betreft met direct omwonenden worden bewoners en belanghebbenden betrokken bij het kunstwerk. Vervolgens wordt een vergunningaanvraag ingediend, welke ook gepubliceerd wordt. Pas als de vergunning verleend wordt, krijgt de kunstenaar opdracht om over te gaan tot de uitvoering en plaatsing van het kunstwerk.

Afbeelding: Brug aan de Weg van Ongenade, Creilervaart met nog een orginele leuning.

Bewegend ontmoetend Noordoostpolder

Bewegen en ontmoeten is belangrijk voor iedereen. De Gemeente Noordoostpolder heeft het thema bewegen en beweegstimulering hoog op de publieke gezondheidsagenda staan.

EIS
Voor aanvang van het ontwerpen van de openbare ruimte wordt met de vakspecialist besproken waar welke speel- en sportplekken bepaald worden. Daarna start de participatie met inwoners.

Veilige Noordoostpolder

Het plan dient in overleg met de brandweer te worden opgesteld. Een en ander volgens de meest recente "Handleiding Bluswatervoorziening en Bereikbaarheid" van de Nederlandse Vereniging voor Brandweerzorg en Rampenbestrijding, www.brandweer.nl

De brandkranen, inclusief aanwijsbordjes worden financieel gedragen door het plan. Na goedkeuring en na oplevering worden de kranen en aanwijsbordjes eigendom van de brandweer.

EIS

• Voorkom schijnveiligheid, maar zorg bij ontwerp voor voldoende sociale controle.

• Zorg voor sociaal veilige routes voor langzaam verkeer.

Algemeen

• Streef naar een gesloten grondbalans.
• Zorg dat de 'onderhoudsstroken' ten behoeve van onderhoud aan gebouwen en kunstwerken op eigen terrein liggen.
• Bij verwijzingen naar andere publicaties/richtlijnen/voorwaarden geldt de meest recente versie.
• Hanteer voor het ontwerpwerk en revisie het CAD-handboek. (handboek volgt nog)

EIS: vastgestelde levensduur per element